Działalność nierejestrowana

Działalność nierejestrowana/nierejestrowa/nieewidencjonowana

Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 roku prawo przedsiębiorców działalnością gospodarczą nie jest działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia i która w okresie ostatnich 60 miesięcy (5 lat) nie wykonywała działalności gospodarczej.
Limit przychodów dla działalności nierejestrowanej w 2024 roku zmienia się dwa razy. Od stycznia do czerwca wynosi 3181,50 zł., a od lipca do grudnia – 3225 zł.
Możesz prowadzić działalność nierejestrową nawet jeśli masz zarejestrowaną, lecz zawieszoną od 60 miesięcy działalność gospodarczą. Zawieszenie działalności gospodarczej traktowane jest jak jej niewykonywanie.

Obowiązek rejestracji działalności

Jeżeli przychód z działalności nierejestrowej przekroczył w danym miesiącu wysokość limitu 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę, działalność ta staje się działalnością gospodarczą począwszy od dnia,
w którym nastąpiło przekroczenie limitu przychodów. W takim przypadku musisz złożyć wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji
o Działalności Gospodarczej w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie wysokości przychodów.
Musisz także zarejestrować działalność, jeśli działalność, którą chcesz prowadzić:
• wymaga zezwolenia, koncesji albo wpisu do rejestru działalności regulowanej (sprzedaż alkoholu, usługi detektywistyczne, zbieranie odpadów, ochrona osób lub mienia, organizacja imprez turystycznych),
• została zdefiniowana w przepisach jako działalność gospodarcza
w rozumieniu ustawy prawo przedsiębiorców (usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych, pośrednictwo ubezpieczeniowe).

Obowiązki w działalności nierejestrowej

Od momentu podjęcia działalności nierejestrowanej masz obowiązek:
• wystawiać rachunki lub faktury na żądanie kupującego,
• prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży,
• rozliczyć tę działalności w zeznaniu rocznym PIT-36,
• przestrzegać praw konsumenta.

Rachunki i faktury w działalności nierejestrowanej

Na żądanie kupującego musisz wystawić rachunek albo fakturę.
Na rachunku lub fakturze wpisujesz swoje imię i nazwisko. Nie musisz podawać numeru PESEL i adresu zamieszkania.

Koszty w działalności nierejestrowej

W zeznaniu rocznym PIT-36, w którym rozliczasz się z działalności nierejestrowej, możesz wykazać koszty, które poniosłeś w związku z jej prowadzeniem, i tym samym pomniejszyć dochód do opodatkowania.
Koszty należy dokumentować, dlatego przechowuj wszystkie dowody zakupów.

Ewidencja sprzedaży

Przy działalności nierejestrowanej należy prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży, dzięki której szybko ustalisz, czy nie przekroczyłeś progu przychodów. Ewidencję możesz prowadzić w formie papierowej lub elektronicznej, na przykład w arkuszu kalkulacyjnym.

Działalność nierejestrowana a kasa fiskalna

Obowiązek rejestracji sprzedaży przy użyciu kasy fiskalnej reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 24 listopada 2023 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Podatnicy, u których sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczyła
w poprzednim roku podatkowym kwoty 20 tys. zł., nie muszą ewidencjonować sprzedaży na kasie fiskalnej.
Jeżeli rozpocząłeś działalność w trakcie roku, to sprzedaż taka nie może przekroczyć 20 tys. zł. w proporcji do okresu wykonywania tych czynności.
Powyższe odnosi się również do działalności nierejestrowanej.
Kasa fiskalna będzie ci jednak niezbędna od pierwszej sprzedaży
w przypadku sprzedaży towarów lub usług objętych obowiązkiem ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej, a są to:
• towary: gaz płynny, części do silników spalinowych, nadwozia do pojazdów silnikowych, sprzęt radiowy, telewizyjny i telekomunikacyjny, perfumy i wody toaletowe,
• usługi: przewóz osób i ich bagażu podręcznego taksówkami, naprawa pojazdów silnikowych i motorowerów, doradztwo podatkowe, usługi świadczone przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, fryzjerskie, kosmetyczne i kosmetologiczne.
Przy działalności nierejestrowanej masz obowiązek posiadać kasę fiskalną, jeżeli:
• wielkość twojej sprzedaży przekroczy 20 tyś. zł.,
• sprzedawane przez ciebie towary lub świadczone usługi nie korzystają ze zwolnienia z ewidencjonowania na kasie fiskalnej.

Działalność nierejestrowa a VAT

Osoby prowadzące niewielkich rozmiarów działalność, w tym działalność nierejestrowaną, u których sprzedaż w roku poprzedzającym rok podatkowy nie przekracza kwoty 200 tys. zł., najczęściej korzystają ze zwolnienia z VAT.
Zwolnienie dotyczy także tych, którzy rozpoczynają działalność w trakcie roku, jeżeli ich przewidywana wartość sprzedaży nie przekroczy kwoty 200 tys. zł. w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej
w danym roku.
Zwolnienie z VAT nie przysługuje jednak, jeżeli:
1. sprzedajesz:
• towary wymienione w załączniku nr 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.
o podatku od towarów i usług (metale szlachetne i złom z nich, wyroby jubilerskie),
• towary opodatkowane podatkiem akcyzowym (tu są wyjątki – sprawdź),
• przez internet towary, takie jak: preparaty kosmetyczne i toaletowe, komputery, wyroby elektroniczne i optyczne, urządzenia elektryczne
i nieelektryczny sprzęt gospodarstwa domowego, maszyny i urządzenia niesklasyfikowane gdzie indziej,
• hurtowo i detalicznie części do pojazdów samochodowych, motocykli,
2. świadczysz usługi: prawnicze, doradcze (z wyjątkiem doradztwa rolniczego), jubilerskie, ściągania długów, w tym factoringu,
3. nie posiadasz siedziby działalności gospodarczej w Polsce.
Jeśli twoja działalność obejmuje powyższe towary lub usługi, musisz zarejestrować się jako podatnik VAT czynny, niezależnie od wielkości sprzedaży.

Działalność nierejestrowa a ZUS

Taki rodzaj działalności nie podlega obowiązkowi ubezpieczeń społecznych ani ubezpieczenia zdrowotnego.

Jeśli masz pytania lub chcesz skorzystać z konsultacji – zapraszam do kontaktu.

Podobne wpisy